mei 2012
Laat niet als dank...
Laat niet, als dank voor ‘t aangenaam verpoozen,
Den eigenaar van ’t bosch de schillen en de doozen.
Het is de gedragscode van de recreant, ooit door de ANWB ingezet om zwerfvuil tegen te gaan. De prachtige spreuk was te vinden bij de ingang van recreatiegebieden en natuurparken. Het was in lang verlogen tijden toen de term zwerfvuil nog niet eens was bedacht.
Ik ben er mee opgegroeid en het rijmpje komt spontaan bij me boven bij het lezen van een bericht over Staatsbosbeheer die jaarlijks vele tienduizenden euro's kwijt is aan het opruimen van achtergelaten afval. Rommel dat door recreanten is achtergelaten tijdens een dagje uit, wandeling of picknick.
Bij ons op de lagere school was een leraar, toen al van de oude stempel, die de prachtige spreuk voortdurend op onze kleine koppies liet neerdalen. Hij bezigde de moderne variant, de dubbele o’s in verpoozen en doozen waren inmiddels verdwenen, net als de ch achter bos.
De beste man leeft allang niet meer maar hij heeft mij bijzonder succesvol gehersenspoeld. Een kauwgommetje achteloos uitspugen op straat, ik krijg het niet voor elkaar. Een snoeppapiertje uit het autoraam gooien, ik zou niet durven en een klokhuis achterlaten tijdens een wandeling, u zult mij er niet op betrappen. Wijlen meester Timersma kan tevreden zijn, ik zal zijn woorden nooit vergeten.
Ook een andere spreuk van hem maakte veel indruk op mij. Het zet de normen en waarden van weleer mooi neer.
Als het tijd was voor een nieuw pennetje in onze inktpen (jawel zo oud ben ik) werden we steevast getrakteerd op het: ‘Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen en wie zijn hemd niet wast krijgt luizen als kamelen’.
Waarna hij het krassende en hakende pennetje met een klein tangetje een heel klein beetje bijboog zodat het, zo zeer gewenste, nieuwe pennetje nog een paar dagen langer in de kast kon blijven liggen. Het kladschrift, dat iedere leerling in het vak had liggen, moest zo vol geschreven worden dat er geen wit meer zichtbaar was. Meenden we aan een nieuw schrift toe te zijn dan werd het oude minutieus doorgebladerd. Was er nog ergens wit in de kantlijn te zien dan werden we meedogenloos teruggestuurd. Er werd geen nieuw schrift uitgereikt alvorens al het wit beschreven was. Immers, ‘Zuinigheid en vlijt, enz…
Voor velen van mijn leeftijd zeer herkenbaar maar het krantenartikel bewijst dat niet iedereen met deze normen en waarden is opgegroeid. Toch vind ik het van groot belang dat we het met z’n allen een beetje netjes houden.
Vintage en old school is tegenwoordig hartstikke hip. Daarom ‘Go retro en gooi je rotzooi in de kliko!’
Mariëtte Bos