Albert Folkerts - april 2012
Een gigantische meteorietinslag, druïden, troubadours en neanderthalers, er is veel te zien in de Limousin. De middeleeuwse infrastructuur met weggetjes waarvan geen honderd meter recht is, zorgt er voor dat je met een gezapig gangetje door het landschap rijdt. Onthaasten is hier een lifestyle in plaats van een begrip.
Limoges is het synoniem voor porselein. In de voormalige fabriek van Bernardaud, nu een museum, betreed je het heilige der heiligen. Het wordingsproces wordt helder uitgelegd en gedemonstreerd. Limoges is de enige stad van betekenis in de streek, de rest van het landschap wordt gestoffeerd door kleine stadjes en dorpen waarvan er heel veel met recht de titel ‘Plus beaux villages de France’ hebben gekregen. Je rijdt gewoon van de ene naar de andere schilderachtige plaats en overal is wel een plekje om de auto of de camper even neer te zetten voor een korte wandeling.
Vanuit Limoges rijden we in noordelijke richting naar Mortemart en Montrol Sénart in de Monts de Blond. In deze streek zijn geen grootschalige toeristische attracties te vinden, hier is het heerlijk genieten van het leven op het Franse platteland. Daarna verder naar het zuiden naar het plaatsje Pompadour, ja precies, waar die madame vandaan komt. Het ligt dromerig midden tussen de boomgaarden. Uiteraard hebben we het kasteel van die frivole franse dame (red. Madame de Pompadour, de maîtresse van Lodewijk XV) bekeken en daarna de stallen. Pompadour is tegenwoordig in kringen van paardenliefhebbers bekend vanwege het bijzondere slag racepaarden.
In het stadje Segur le Chateau gaan we terug naar de Middeleeuwen, naar de tijd van Richard Leeuwenhart en Koning Henri IV. De kern van het dorp is gebouwd rond de ruïne van een kasteel waarvan de bouw werd gestart in 892 en dat in de 12e eeuw vernietigd werd om nooit meer te worden opgebouwd. In het dorp, gelegen aan de rivier de Auvezère, staan huizen waarvan de basis soms al duizend jaar oud is.
Het kapelletje van Le Saillant rijd je zo voorbij als je er niet op gewezen wordt dat Chagall er een aantal ramen heeft gemaakt met als thema zijn liefde voor de natuur. Er bestaan maar vier Chagall-kapellen in de wereld, dus het is echt iets bijzonders. Iets verderop bevindt zich een middeleeuwse brug die nog steeds gebruikt wordt. Destijds was het bedoeld voor de oversteek van paard en wagen maar met een camper past het ook net
Turenne is een middeleeuws burchtstadje op een heuvel. Ooit een onafhankelijk graafschap bezongen door troubadours. Sedert de Franse Revolutie in verval en nu herontdekt door de toerist. Beklim de strategische hoogte van het kasteel en geniet van de adembenemende vergezichten. Letterlijk adembenemend, want het is een hele klim tot op het topje van de laatste resterende verdedigingstoren.
Curemonte is ook al geclassificeerd als een van de mooiste dorpen van Frankrijk. Een mooie ligging op een heuveltop met uitzicht op de vallei van de rivier Sourdoire. Het mooie dorpje heeft drie kastelen, drie kerken, en diverse andere interessante gebouwen en huizen. Een en ander is prima op de foto te zetten wanneer u de wandeling van 4 kilometer rondom het dorp maakt.
De beste plek om mensen uit de streek te ontmoeten is de markt. Er is een typische Franse markt in Pompadour. De markt heeft hier een belangrijke functie omdat de supermarkt 25 kilometer verderop ligt. De tweede typisch Franse markt die we bezoeken is de kalvermarkt van Meyssac. Op dinsdag en vrijdag is hier ’s ochtends een gezellige kleine markt waar je de sfeer van het dagelijkse leven proeft.
Niet ver van het stadje Donzenac ligt het gehucht Travassac. Vroeger warden hier de leien gedolven die je overal in Frankrijk op de daken ziet. De kathedraal van Le Mont Saint Michel is onlangs ook weer voorzien van een dergelijke handgemaakte dakbedekking. Leien worden nog steeds op dezelfde manier gemaakt als vroeger, arbeidsintensief en daardoor duur. Daar staat tegenover dat je dak eeuwen mee gaat. Drie eeuwen graafwerk hebben een reeks smalle groeves opgeleverd van meer dan honderd meter diep die in de loop der tijd weer zijn heroverd door de natuur. In onze dagen loopt er een goed begaanbaar wandelpad door.
De gesteenten in de buurt van het stadje Rochechouart zijn getekend door een enorme meteorietinslag. We bezoeken het kleine Musée de la Météorite. Vriendelijke oudere dames laten ons binnen. Het museum is eigenlijk al gesloten voor de winter, maar speciaal voor ons doen ze de deur nog even open. We zien een leuke collectie en een goede uitleg over de enorme meteoriet die hier ooit ergens in de Trias is ingeslagen. Nu nog zijn in de hele omtrek stenen te verzamelen die de typische vervormingen laten zien die veroorzaakt zijn door de inslag.
Nog een geologisch fenomeen, de Gouffre de la Fage, een Natura 2000 site met in de grot een uitgebreide uitleg over vleermuizen. Dit is de eerste grot die we ooit bezochten zonder gids. Het is er mooi en goed voorzien van druipstenen. Maar laat u niet verleiden door de knoppen van de geluidsinstallatie, druk ze niet in maar geniet liever van de stilte…
Ten noorden van Limoges ligt een wat geheimzinnig gebied, de Monts de Blond die hun naam kennelijk te danken hebben aan het uitgedroogde gras dat er groeit. Je hebt er wonderlijke rotsen, de zogenaamde Pierres Jaumâtres. Uiteraard kleeft er een legende aan met druïden en meer spannende zaken. Iets verderop is een overblijfsel van een prehistorisch volk dat eveneens tot de verbeelding spreekt. Het is de vijf meter hoge Menhir de Ceinturat op een verlaten heideveld met wat brem, stekeleiken en metershoge varens er om heen.
Je ontkomt niet aan de neanderthalers wanneer je de Dordogne nadert. Het gehucht La Chapelle aux Saints niet ver van Curemonte is in 1908 de vindplaats van een geruchtmakende schedel. Op dit moment wordt er weer gegraven. Wie zelf 50.000 jaar terug wil in de tijd, kan dat doen in het neanderthalmuseum ter plaatse.
Kadertje
Op 20 juli 2012 komt de Tour de France voor de tiende keer in haar geschiedenis aan in Brive. De voorgaande negen keer is hier vooral geschiedenis geschreven door sprinters. Dit jaar komt 'Le Grande Boucle' na 215 km aan in Brive tijdens de achttiende etappe, twee dagen voor het eindstreep op Le Champs Elysées. De spits wordt dit jaar op 30 juni afgebeten in het Belgische Luik.