Duitsland - Zwarte Woud

1 januari 2012

Romantisch Schwarzwald
Het Zwarte Woud ligt op de route naar meer zuidelijke vakantiestreken. Je kunt er met een flinke vaart over de Autobahn voorbij rijden, bij slecht weer bijvoorbeeld. Maar wanneer de weergoden eens goed geluimd zijn en er toch nog een paar dagen vakantie resteren dan is het beslist de moeite waard om de richtingaanwijzer aan te zetten en het boekje Links und Rechts der Autobahn uit het dashboardkastje te halen*.

Aan toeristische routes geen gebrek in het Zwarte Woud. We kunnen kiezen uit de Deutsche Fachwerkstrasse, de Schwarzwald Hochstrasse, de Schwarzwald Tälerstrasse, of de Schwarzwald Bäderstrasse, en niet te vergeten de Uhrenstrasse, en dan over wat grotere afstanden de Deutsche Alleenstrasse,de Badische Weinstrasse,en de Deutsch-Französische Touristikroute. Het Zwarte Woud is een van de meest toeristische gebieden in Duitsland, maar er valt niets van te merken omdat het vrij groot is. Wij reden kilometerslang over kleine weggetjes zonder ook maar een tegenligger te zien.

Het Zwarte Woud maakt deel uit van de middelgebergten die ten noorden van de Alpen ontstaan zijn en het staat bekend om zijn uitgestrekte naaldwouden en de talloze beekjes die er doorheen stromen. De Donau ontspringt er en je kunt met een flinke stap over deze rivier komen zonder natte voeten te krijgen. Vanwege de geologische opbouw is er in sommige stukken van het gebergte al vanaf de Middeleeuwen op grote schaal mijnbouw bedreven. In het begin van de twintigste eeuw is men daar mee gestopt omdat de opbrengsten niet meer rendabel waren. Nu zijn de oude ertshalden het eldorado van de mineralenzoeker. Er zijn mensen die alleen voor de mineralen naar deze streek komen. Houtbewerking en een bescheiden glasindustrie vormen verder nog belangrijke inkomstenbronnen. En rond de oude stadjes zie je de gebruikelijke industriegebieden liggen.

Het plaatsje Wolfach is het glasblaas centrum van deze streek met een Heimatmuseum en een nog werkende glashut ten behoeve van de toeristen. Furtwangen is de place to be voor de klokkenadepten onder ons. Er is een Uhrenmuseum gevestigd met meer dan vierduizend klokken. De meeste klokken zijn het resultaat van noeste huisarbeid in vroeger tijden. Tijdens lange winters probeerden verschillende boeren zo een paar centen bij te verdienen. De koekoeksklok kijkt je in het stadje vanachter iedere winkeletalage aan. Dan moet je wel heel stevig in de schoenen staan om er niet een aan te schaffen. De hele Uhrenstrasse moet eerst afgelegd worden voordat je overgaat tot de aanschaf van zo’n sierraad voor in de huiskamer want smaken en meningen verschillen gelukkig enorm.
In Triberg nemen we een kijkje bij wat wordt aangekondigd als de hoogste waterval van Duitsland, dezelfde berichtgeving betitelt de Feldberg als de hoogste berg van het land. Wij denken dan direct aan de bergspitsen in de Beierse Alpen, voor ons gevoel zijn die toch hoger, maar wat geeft het, het uitstapje is leuk en het uitzicht prachtig.

Boerenleven
Er is nog zoveel meer te zien. Uiteraard is daar het landschap met de boerderijen met enorme daken zodat ze goed beschermd zijn tegen het koude en vooral natte klimaat. Tegenwoordig zie je op veel van die daken zonnecollectoren liggen. Het ziet er niet fraai uit en fotogeniek zijn ze al evenmin maar vanuit milieutechnisch oogpunt is het een mooie initiatief dat aanmoediging verdiend. En laten we wel zijn, het gaat hier om bedrijfsgebouwen.
In het Schwazwälder Freilichtmuseum Vogtsbauernhof bij Gutach is het verleden van het Zwarte Woud enigszins geromantiseerd bewaard gebleven (www.vogtsbauernhof.org). Net als in andere openluchtmusea laat men hier zien hoe er geleefd werd tot halverwege de vorige eeuw. Laat duidelijk zijn, de klederdrachten komen alleen nog maar tevoorschijn tijdens folkloristische evenementen, voor de rest zien de Duitsers er hier precies zo uit als bij ons thuis.

Iedere reiziger die het Zwarte Woud bezoekt heeft het over de mooie vergezichten onderweg. Bovendien heeft ieder stadje wel een Historische Altstadt die zich alleen maar te voet laat verkennen. Parkeerplaatsen genoeg in de omgeving. Veelal barokke kerkjes met een dito interieur en oude huizen die netjes bijgehouden worden. Sommige stadjes zien er erg opgeruimd uit, zeker als je net zoals wij, net vanuit Frankrijk komt.

Gutbürgerliche Küche
Omdat de traditionele Duitse keuken, net als de Nederlandse overigens, stoelt op de weinig verfijnde boerenkeuken, zijn de typische streekgerechte meestal gemaakt met vrij eenvoudige ingrediënten. Ze zijn stevig en voedzaam, waarbij het varken meestal de hoofdrol krijgt en de aardappel een goede tweede is. In het jachtseizoen wordt de tafel aangevuld met wildgerechten. We probeerden er het Schwarzwalder Tannenzapfenbier bij, en dat is prima te drinken. En natuurlijk niet te vergeten, de overbekende Schwarzwalder kirsch torte bij de koffie. We hadden er een hele maaltijd aan. Bovendien zijn er verschillende soorten dus moeten we zeker nog eens terug om van de varianten te snoepen.

Overnachten
Om te overnachten in het Zwarte Woud worden we veelvuldig uitgenodigd door het bordje Zimmer Frei in allerlei maten en soorten. Wij kiezen uiteraard voor een overnachting op een camping want die zijn er gelukkig ook. Bijvoorbeeld in Freiburg, aan de Titisee en in Sankt Peter. Vooral op de laatst genoemde camping hebben we het koud gehad ‘s nachts omdat je daar behoorlijk op hoogte zit. Gooi dus voor de zekerheid nog even een paar extra dekens in de caravan als de reis naar Sankt Peter gaat. Het regime op de camping was eveneens opvallend. Dat is toch even wat anders dan bij de Fransen of Italianen. Voordeel is wel dat de sanitaire gebouwen er onberispelijk uit zien.

*Het boekje Links und Rechts der Autobahn is ook digitaal te vinden op www.linksundrechts.com