Denemarken - Een lieflijk land…Deel 1 - Door Mariëtte Bos
Mariëtte Bos zoekt met man en kinderen in Denemarken naar sporen uit het verleden. In een land met zo’n roerige geschiedenis, en dat bovendien gerekend wordt tot een van de oudste van de wereld, moet dat niet al te moeilijk zijn.
Der er et yndigt land… Het is de titel van het Deense volkslied en het betekent Er is een lieflijk land. Het geeft aan hoe de Denen zichzelf zien. Een rustig en schilderachtig land met een even rustige en vredige bevolking. Het lijkt een passende titel want is dit niet precies zoals we Denemarken en de Denen kennen. Lieflijk en vredig, eigenlijk precies zoals wij ons zelf ook zouden omschrijven.
Maar laat u niet voor de gek houden. De geschiedenis van Denemarken is alles behalve lieflijk. De Denen van weleer waren een bloeddorstig en oorlogzuchtig volk. Ze plunderden en moorden door de eeuwen heen en pas rond 1900 ervaren de Denen wat het is om in vrede te leven. Dan zijn de slagen gestreden en is het wapengekletter verstomd. En dan is Denemarken het lieflijke land uit het volkslied.
Geschiedenis in notendop
Voor het ontstaan van Denemarken moeten we 12.000 jaar terug in de tijd. Na de laatste IJstijd werd het gebied al bevolkt door verschillende nomadenvolken. Zij mengden zich met de Indogermanen en de zeevaarders en als de expansiedrift te groot werd trokken de mannen er in houten boten op uit. Ze werden Vikingen genoemd en de kust van West Europa was regelmatig doelwit van hun rooftochten.
De Denen waren ambitieus en wilden meer en rond het jaar 1000 veroverden ze heel Engeland. In de 12e en 13e eeuw voegden ze er delen van Duitsland, Zuid Zweden en de Baltische Staten aan toe. Niet iedereen voegt zich vredig naar de wensen van de Deense heersers. Tijdens tal van oorlogen veroveren en verliezen ze gebieden en pas begin 1900 is Denemarken het land zoals we het nu kennen.
Sporen van vroeger
Ons bezoek aan het Deense Jutland staat in het teken van vroeger. We willen op zoek naar sporen uit het verleden. In een land met zo’n roerige geschiedenis en dat bovendien gerekend wordt tot een van de oudste van de wereld moet dat niet al te moeilijk zijn.
Ons eerste reisdoel is Camping Gammelmark in het plaatsje Broager, dichtbij de Duits-Deense grens. Onze zoektocht naar vroeger maakt op deze vrijwel geheel vernieuwde en gemoderniseerde camping een mooie start. Of we de regio, net als de Denen, Zuid Jutland noemen of Noord Sleeswijk zoals wij dat op school leerden, dat doet er niet toe. Wat er wel toe doet is dat het hier gaat om historische grond. De gemeente Sønderborg ligt op beide oevers van de Als Sund. In twee Deens-Duitse oorlogen lag deze gemeente middenin in de vuurlinie. Als stille getuige ligt op het kantoor van camping Gammelmark een grote ijzeren kogel. Het dodelijke projectiel van weleer werd gevonden tijdens graafwerkzaamheden op het campingterrein en voorkomt in vredestijd dat een stapeltje papieren wegwaait als de deur van de receptie wordt geopend.
Gammelmark Strand Camping
20 kilometer voorbij de Duits-Deense grens ligt deze vrijwel geheel vernieuwde familiecamping van Jan & Ann Siegers. De camping ligt op een heuvel, aan een baai en kijkt uit over water. De camping en het omliggende gebied is 18,5 ha groot, de camping zelf neemt 7 ha in beslag. Direct aan het water is een speciaal veld voor campers met alle voorzieningen die maar te bedenken zijn en bijzonder fijn is het dat u hier tot laat in de avond kunt inchecken.
Opvallend is het enorme aanbod van faciliteiten en het moderne en milieuvriendelijke karakter ervan. Een opsomming: hypermodern sanitair (rolstoeltoegankelijk), ruim gesorteerde winkel, animatie (hoogseizoen), geheel vernieuwd hoofdgebouw (klaar 2008) met keuken en sanitair, moderne natuur speelplaats (5000 m²), spiksplinternieuw verwarmd (zonne-energie) buiten zwembad (2007), overdekte buiten grill, Hotspot (internettoegang), tv kamer, zwemsteiger, aanlegsteiger, georganiseerde vistochten, ligplaatsen (boten), trailerstalling, caravanstalling en verhuur van chalets, caravans, kleine boten en kajakken. De camping heeft meerdere IJslandse paarden, Shetlanders en ezels waarop u op de nieuwe rijbaan kunt rijden of begeleide tochten door de natuur mee kunt maken.
De camping is open van eind maart tot 21 oktober en honden zijn welkom. www.gammelmark.dk en tel: + 45 74441742.
Vanaf het strand van de camping kijken we zo naar Dybbøl Banke in Sønderborg, een dorp aan de overkant van het fjord. De beroemde molen, de Dybbøl Mølle, is een ijkpunt in de strijd tussen Denemarken en Duitsland. De molen wordt een nationaal gedenkteken en is tot de dag van vandaag in gebruik. Even voor de molen ligt het Historiecenter Dybbøl Banke. Eveneens een plek van betekenis in de Deens-Duitse oorlog. We bezoeken de tentoonstelling over de slag uit 1864 en laten de Pruisische granaten om onze oren vliegen.
Dan rijden we naar de haven van Sønderborg. We parkeren de camper en lopen door de haven. Aan de overkant van het water zien we de camping tegen de heuvel aan liggen. We stellen ons voor hoe het er tijdens de verschillende oorlogen aan toe moet zijn gegaan.
Picknick
We doen onze wandelschoenen aan en wandelen naar het plaatselijke toeristenbureau in Sønderborg. Aangezien de magen knorren 
kopen we hier een picknickmand. Een rieten mand, voorzien van een rood/wit geblokt doekje, plastic bordjes, bekers, servetten en bestek is ons beginpunt. Om de mand te vullen moeten we een aantal winkeltjes in het sfeervolle centrum bezoeken. Bij de kaasboer mogen we verschillende kazen uitkiezen, bij de slijterij krijgen we Deens bier en Deens snoepgoed en bij de slager- en delicatessenwinkel wordt de mand verder gevuld met verschillende Deense lekkernijen. De mand barst bijna uit zijn voegen en snel laten we ons een mooi plekje wijzen om al dit lekkers te proeven. De picknickmand in Sønderborg is verwennerij van de bovenste plank en een echte aanrader!
Jutland lijkt een mix van het weidse Groningse, het glooiende Limburgse landschap en het specifieke van het waddengebied. Glooiende akkers, koolzaadvelden, weilanden, bossen en 7.500 km kustlijn met wadden, duinen en stranden maken dat Nederlanders zich hier thuis voelen.
Denemarken bestaat uit het grote schiereiland Jutland en ruim 470 eilanden. Funen, Lolland en Bornholm zijn waarschijnlijk het bekendst bij de gemiddelde vakantieganger.
Droomt u van een verblijf op een onbewoond eiland dan liggen hier uw kansen. Slechts 100 eilanden zijn bewoond, de andere 374 wachten misschien wel op uw ontdekking.
In Ribe, parkeren we de camper op een grote parkeerplaats (toiletten en drinkwater aanwezig) net buiten de binnenstad. We mogen hier 48 uur staan. In het Museum Ribes Vikinger, maken we kennis met Vikingen en zien hoe ze leefden en werkten. We wandelen door het schilderachtige stadje, genieten van de vakwerkhuizen en drinken koffie op een terrasje.
Verder gaat de zoektocht, nu naar het Ribe Vikingecenter, een openluchtmuseum een paar kilometer verderop. Hier krijgen we een noch duidelijker beeld van het leven in die tijd. Hier is een deel van een traditioneel Vikingdorp nagebouwd en vrijwilligers leven hier als Vikingen. Ze bewerken hout, maken kleding en een smid maakt ijzeren gebruiksvoorwerpen. De mensen zijn gemakkelijk aanspreekbaar en binnen de kortste keren zijn onze kinderen aan het hout bewerken. De valkenier laat zijn roofvogels over onze hoofden scheren.
QuickStop Camperplaatsen
Kamperen buiten de officiële campings is in Denemarken niet toegestaan. Dat geldt ook voor de Deense stranden. Het is echter mogelijk om, indien men tevoren toestemming heeft gekregen van de eigenaar van het betrokken perceel, op particulier terrein te kamperen. Lang parkeren van campers is alleen toegestaan op speciaal ingerichte plaatsen.
Alle campings in Denemarken met 2 of meer sterren, en dat is ongeveer 90% van de Deense campingplaatsen, hebben faciliteiten voor campers. U kunt er eenvoudig afvalwater- en toilettank legen en weer vullen.
Ongeveer 125 campings in Denemarken bieden QuickStop faciliteiten voor campers, op voorwaarde dat u aankomt na 20.00 uur en de volgende ochtend vóór 10.00 uur weer vertrekt.
Neem, voor u vertrekt, even contact op met het lokale VVV-kantoor, aangezien er steeds vaker – zeker tijdens de zomermaanden – tijdelijke parkeerplaatsen opgericht worden speciaal voor campers. Daar mag u de camper parkeren en u mag overnachten, terwijl u overdag de bezienswaardigheden in de omgeving bekijkt.
Op alle Deense campings is een campingcard verplicht! www.campingpas.dk
Wilt u alvast kennis maken met de campings onderweg dan klikt u op www.visitdenmark.nl/campingspel Op de site van het Verkeersbureau Denemarken vindt u dit virtuele campingspel.
Voor meer informatie over (kampeer)vakantieland Denemarken en/of het bestellen van het 'Kampeerpakket Denemarken' (uitgebreid brochurepakket a €6,50):
VisitDenmark, Postbus 266, 2300 AG Leiden.
Tel: 071 5211544 (ma/woe/vrij van 09.30 -12.00 uur)
www.visitdenmark.nl en www.deensecampings.nl